“The pot calling the kettle black” có câu tương đương tiếng Việt là “Chuột chù chê khỉ rằng hôi, khỉ lại trả lời cả họ mày thơm”, hoặc “Chuột chù chê khỉ rằng hôi, thờn bơn méo miệng chê trai lệch mồm”.*
Hôm qua, ông Bảy chỉ trích các công ty Mỹ tránh thuế. Ông trích dẫn một nghiên cứu mới cho thấy 55 trong các công ty lớn nhất của Mỹ lợi dụng các lỗ hổng và không đóng một đồng thuế lợi tức liên bang nào.
Tuần trước, mấy ông nghị Cộng hòa & đài cánh hữu tố vợ chồng ông Bảy đạo đức giả khi dùng tax shelter để tránh thuế.
Theo hồ sơ thuế năm 2017, 2018, 2019, ông bà Bảy đã tránh thuế với 13 triệu đô thu nhập từ sách & diễn thuyết, giảm được hơn nửa triệu đô tiền thuế mà lẽ ra đóng các khoản thuế Obamacare. Kiểu tránh thuế này cũng đã bị chính cánh tả dè bỉu.
Mấy thông tin trên là từ thư của dân biểu Jim Banks, chủ tịch Ủy ban Nghiên cứu của Cộng hòa tại Hạ viện, chứ không phải một nguồn giấu tên.
Tránh thuế (tax avoidance) là chuyện hợp pháp, ai cũng làm nếu có điều kiện – và thiên hạ chửi nhau chỉ về mặt đạo đức thôi. Trốn thuế (tax evasion) là phi pháp – khỏi cần chửi, nếu bị lộ & bị kết tội thì chịu trách nhiệm hình sự & tù tội.
Bị chửi về chuyện tránh thuế thì ăn thua có mặt dày hay không. Cá nhân thì tùy, thường chính khách mới ngại optics, ngại cử tri nghĩ này nghĩ nọ mới giấu, hoặc lấp liếm khi bị tiết lộ. Còn nếu mặt đủ dày thì làm ngơ, hoặc dùng các chiêu red herring (đánh trống lảng) khác.
Công ty thì ngán chi bị chửi, miễn là hợp pháp, rồi cộng đội kế toán, luật sư & PR giỏi thì huề. Thậm chí có lúc còn mắng vốn ngược lại, ai biểu ra luật dzậy, có ngon thì mấy ông mấy bà ra luật mới đi. Vài tuần trước, Amazon đã cho nguyên đội PR & vài executive cao cấp đăng đàn Twitter dùng lập luận đó tấn công hai thượng nghị sĩ Dân chủ Elizabeth Warren & Bernie Sanders khi hai vị đó chửi các đại công ty đóng ít thuế.
Ông Bảy ra mặt kêu gọi tăng thuế thu nhập doanh nghiệp, nhưng trong bụng chắc biết không dễ thực hiện. Ngay chính trong đảng Dân chủ, thượng nghị sĩ Joe Manchin (cựu thống đốc West Virginia) cho biết có tới 6, 7 TNS Dân chủ sẽ chống ý tưởng này.
(Ngoài lề: Joe Manchin được xem là một thế lực mạnh trong đảng Dân chủ hiện nay, có báo còn coi ổng là kingmaker trong đảng Dân chủ – ông Bảy cũng phải dè chừng.)* Có một khái niệm liên quan, nhưng không đồng nghĩa, là whataboutism, hoặc whataboutery. Khi nào rảnh sẽ viết về chữ này.
PVLH